Zapiski z Chin » Azja, Chiny » ChiÅ„skie wyzwania 2023, część 1
Chińskie wyzwania 2023, część 1
ChiÅ„ska wyzwania – podsumowanie 2022 i plany na 2023
Po kilku ostatnich latach, kiedy to Chiny zamknęły się w wyniku pandemii koronawirusa, druga połowa 2022 przyniosła zerwanie z tym zamknięciem i nie mówię tu o gwałtownym zniesieniu polityki zero COVID, a o tym, co działo się na arenie międzynarodowej.
Popatrzmy:
MiÄ™dzynarodowe wizyty chiÅ„skiego prezydenta w drugiej poÅ‚owie 2022 roku (pierwszy raz od stycznia 2020 roku) – sÄ… znaczÄ…ce z kilku powodów:
1.
- po pierwszej podróży zagranicznej i koniecznoÅ›ci odbycia kwarantanny ukazaÅ‚y siÄ™ ‘wiadomoÅ›ci’ w mediach zachodnich, że niby oto w Chinach mamy do czynienia z przewrotem i Xi znajduje siÄ™ w areszcie domowym. Nie powiem, byÅ‚em rozczarowany Å‚atwoÅ›ciÄ…, z jakÄ… niektórzy polscy specjaliÅ›ci od Chin dali siÄ™ na to nabrać. Cóż, mam nadziejÄ™, że to wynika jedynie z faktu, że od kilku lat nie byli w Chinach i stracili czucie tego kraju. Dla osób przebywajÄ…cych w Chinach i po tych Chinach podróżujÄ…cych oczywistym byÅ‚o, że nic takiego nie miaÅ‚o miejsca (aresztowania pomniejszych urzÄ™dników w Chinach można wyÅ‚apać z wiadomoÅ›ci, czy wÅ‚aÅ›nie chociażby podróży po Chinach, wiÄ™c co dopiero mówić o wydarzeniu pokroju próby przewrotu!). Ale jak to bywa – takie wiadomoÅ›ci siÄ™ ‘klikajÄ…’ i jest ruch w interesie/internecie.
- te wizyty i spotkania z przedstawicielami ponad 40 krajów pokazujÄ…, że Chiny wracajÄ… na arenÄ™ miÄ™dzynarodowÄ… w myÅ›l: nic o nas, bez nas. Ale też pokazujÄ…, że wbrew temu co niektórzy mówiÄ…, zagrożenie – szczególnie na poczÄ…tku – COVIDem wÅ‚adze chiÅ„skie braÅ‚y na poważnie (w przeciwnym razie, dlaczego rezygnować z wizyt i spotkaÅ„ dyplomatycznych – kto jak kto, ale ChiÅ„czycy Å›wietnie zdajÄ… sobie sprawÄ™ z wagi dyplomacji). PamiÄ™tajmy, że Chiny miaÅ‚y swoje doÅ›wiadczenia z SARSem, wiÄ™c i co COVIDa podchodziÅ‚y wyjÄ…tkowo ostrożnie. Czy nie przesadnie (szczególnie z 2022 roku), to inne pytanie.
2.
Zmiany na szczycie chiÅ„skiej dyplomacji pozwalajÄ… wysnuć przypuszczenie, że mimo coraz wiÄ™kszych tarć miÄ™dzy USA a Chinami, te ostatnie nie zamierzajÄ… caÅ‚ej swojej energii poÅ›wiÄ™cać tylko Stanom – popatrzymy bowiem na doÅ›wiadczenia dyplomatów, którzy bÄ™dÄ… ksztaÅ‚tować chiÅ„skÄ… politykÄ™ zagranicznÄ… z kolejnych latach:
Wang Yi – poprzedni minister spraw zagranicznych Chin (od roku 2013) bÄ™dzie szefem biura polityk miÄ™dzynarodowych przy KPCh (zastÄ…pi na tym stanowisku Yang Jiechi). Wang, 69lat, zostaÅ‚ czÅ‚onkiem 24 osobowego Politbiura Komitetu Centralnego. StudiowaÅ‚ japonistykÄ™, byÅ‚ ambasadorem Chin w Japonii (2004 -2007). PracowaÅ‚ także w partyjnym biurze ds. Tajwanu w latach 2008-2013.
Czterech innych przedstawicieli dyplomacji dostało się do Komitetu Centralnego:
Qin Gang – poprzedni ambasador w USA i nowo mianowany minister spraw zagranicznych, na którym to stanowisku zastÄ…pi WangYi. Ma także doÅ›wiadczenie zebrane w ambasadzie w Wielkiej Brytanii.
Liu Jianchao – minister w dziale miÄ™dzynarodowym przy Komitecie Centralnym. ByÅ‚y ambasador w Indonezji i na Filipinach
Liu Haixing – dyrektor biura narodowej komisji bezpieczeÅ„stwa. SzefowaÅ‚ dziaÅ‚owi europejskiemu w chiÅ„skim MSZecie (ma za sobÄ… studia we Francji).
Qi Yu – szef komitetu partyjnego w chiÅ„skim MSZ.
Co ciekawe, ta czwórka to generacja “mÅ‚odszych” polityków urodzonych w latach 60.
Zarysowuje siÄ™ zatem ciekawa mieszanka w chiÅ„skiej dyplomacji – z dyplomatami majÄ…cymi doÅ›wiadczenie z jednej strony z USA, z drugiej z AzjÄ… i w koÅ„cu z EuropÄ….
Chiny bÄ™dÄ… staraÅ‚y siÄ™ balansować miÄ™dzy tymi trzema kierunkami (nie mówiÄ…c o tym, że majÄ… też swój pomysÅ‚ na relacje z Bliskim Wschodem – o tym wiÄ™cej poniżej)
Przypominam także wszystkim o czym pisaÅ‚em wczeÅ›niej – Azja, czy to siÄ™ niektórym podoba czy nie, zyskuje na znaczeniu gospodarczym i RCEP jest tego najlepszym dowodem (do tego silna dyplomacja jest również niezbÄ™dna).
3.
Warto również pamiÄ™tać o niedawnej wizycie w Chinach kanclerza Niemiec Olafa Scholz’a, jak i przewodniczÄ…cego Rady Europejskiej Charles’a Michel.
Planowana była/jest również wizyta francuskiego prezydenta Macrona w Chinach.
Jak widać, Ci najwięksi gracze europejscy myślą w pierwszej kolejności o swoich krajach i interesach swoich krajów -tak to tylko pozostawię tutaj do przemyśleń.
Wizyta Macrona w Chinach może siÄ™ przydać Francji, bo Chiny to olbrzymi rynek – chociażby ten lotniczy a Francja ma szansÄ™ powalczenia o rynek z amerykaÅ„skim Boeing’iem (nawet mimo tego, że Chiny rozwijajÄ… swój wÅ‚asny przemysÅ‚ lotniczy – pisaÅ‚em o tym niedawno tutaj)
4.
Wspomnieć należy także o niedawnej wizycie Xi w Arabii Saudyjskiej – to najwiÄ™ksza taka wizyta na Bliskim Wschodzie od lat (a także pierwsza od 6 lat wizyta na Bliskim Wschodzie). Xi spotkaÅ‚ siÄ™ w trakcie wizyty w Arabii Saudyjskiej z niemal 20 przywódcami arabskimi (w ramach szczytu Chiny- Rada Współpracy Zatoki Perskiej)
Po co Chinom Bliski Wschód i Arabia Saudyjska? Z kilku powodów:
- to łącznik między Afryką a Azją
- to ok 415 milionów osób (czyli niemal tyle ile populacja państw Unii Europejskiej)
- to dostawca surowców energetycznych
Arabia Saudyjska jest dla Chin największym partnerem handlowym na Bliskim Wschodzie i największym dostawcą ropy. W 2021 roku wzajemna wymiana handlowa osiągnęła wartość ponad 87 miliardów dolarów (wzrost o 30% w stosunku do 2020 roku). W trakcie wizyty Xi podpisano umowy handlowe na ponad 29 miliardów dolarów.
Co ciekawe Bliski Wschód to kolejny region Å›wiata, który wysyÅ‚a sygnaÅ‚, że chce mieć bardziej zdywersyfikowane relacje w polityce miÄ™dzynarodowej i nie chce być zmuszany do opowiedzenia siÄ™ po którejkolwiek ze stron (USA albo Chiny) – ten sygnaÅ‚ oczywiÅ›cie zostaÅ‚ wysÅ‚any w kierunku administracji amerykaÅ„skiej.
W sferze ekonomicznej Arabia Saudyjska chce rozwijać stosunki z AzjÄ…, Chinami w szczególnoÅ›ci. W sferze bezpieczeÅ„stwa – wciąż zależy od USA. Do tego balansuje swojÄ… pozycjÄ… jako dostawca ropy z ramach organizacji OPEC (tutaj grajÄ…c m.in z RosjÄ… w ramach grupy OPEC+).
5.
Inicjatywa Pasa i Drogi (Nowego Szlaku Jedwabnego), na której niektórzy postawili już krzyżyk. Moim zdaniem – patrzÄ…c na ciÄ…gÅ‚e próby dyskredytacji tego projektu ze strony USA czy UE – Å›wiadczy to o tym, że mimo wieszania psów na tej inicjatywie Zachód jednak zdaje sobie sprawÄ™ z wagi tejże inicjatywy, stÄ…d też z jednej strony stara siÄ™ jÄ… osÅ‚abić piarowo, a z drugiej próbuje przedstawić swoje kontroferty – chociażby dla Afryki (proszÄ™ poczytać np o unijnej inicjatywie Global Gateway – jako kontroferty dla Afryki dla chiÅ„skiej inicjatywy Pasa i Drogi). Chiny tymczasem rozważajÄ… zorganizowanie w 2023 roku trzeciego forum poÅ›wiÄ™conego tej inicjatywie (Belt and Road Forum for International Cooperation). Deklaracja o takich zamiarach padÅ‚a z ust Xi w trakcie spotkania liderów krajów APEC w Bangkoku (Tajlandia) w listopadzie 2022 roku.
Warto przypomnieć: pierwsze forum odbyło się w roku 2017 w Pekinie (uczestniczyła w nim ówczesna premier Beata Szydło), drugie w roku 2019, ponownie w Pekinie.
Dla tych, którzy wskazujÄ… na niebezpieczeÅ„stwo uzależnienia siÄ™ od pieniÄ™dzy Pekinu przypomnÄ™ tylko casus Sri Lanki o której problemach finansowych sÅ‚yszaÅ‚ caÅ‚y Å›wiat w zeszÅ‚ym roku. Poniżej zestawienie (za Deutsche Welle, wiÄ™c nie jest to chiÅ„skie źródÅ‚o) instytucji/paÅ„stw, którym Sri Lanka winna jest najwiÄ™cej (przy okazji – najwiÄ™ksza część, która kryje siÄ™ pod hasÅ‚em ‘market borrowings’ to miÄ™dzynarodowe fundusze – amerykaÅ„skie, brytyjskie, szwajcarskie czy niemieckie).
Å»eby byÅ‚o jasne – Chiny to nie ÅšwiÄ™ty MikoÅ‚aj i też chcÄ… zarabiać, ale nie ma co ich demonizować, szczególnie, jeÅ›li problem leży gdzie indziej:
6.
Konflikt rosyjsko – ukraiÅ„ski.
Konflikt ten postawił Chiny w trudnym położeniu, ale po tych ponad 10 miesiącach i licznych naciskach na Chiny ze strony państw zachodnich Chiny pokazały, że będą grały na własnych zasadach.
WzywajÄ… obie strony (RosjÄ™ i UkrainÄ™) do rozmów i do dyplomatycznego rozwiÄ…zania konfliktu – tylko, albo aż tyle, Chiny zrobiÄ…. Tym, którzy na poczÄ…tku konfliktu twierdzili, że Chiny zaangażujÄ… siÄ™ zdecydowanie w ten konflikt po stronie Rosji, można jedynie zadać pytanie, gdzie i jak ten zdecydowany angaż wyglÄ…da z perspektywy – niedÅ‚ugo – roku?
PisaÅ‚em w tym temacie u siebie na blogu – zapraszam tych, którzy nie mieli okazji przeczytać mojego tekstu z poczÄ…tku konfliktu.
NastÄ™pny wpis poÅ›wiÄ™cÄ™ wewnÄ™trznym wyzwaniom Chin w 2023 roku – a tych jest caÅ‚kiem sporo – już dzisiaj zapraszam! Można ten tekst przeczytać TUTAJ
JeÅ›li nie byÅ‚eÅ› jeszcze u mnie na kanale Youtube – zapraszam serdecznie do wizyty i do subskrypcji mojego kanaÅ‚u
Tutaj znajdziesz linki do rozmów na Youtube, w których braÅ‚em udziaÅ‚ – zapraszam do oglÄ…dania i komentowania!
Wpis z kategorii: Azja, Chiny · Tagi: Belt Road Initiative, BRI, China, chiÅ„ska dyplomacja, Nowy Jedwabny Szlak, Wang Yi, Wojciech Szymczyk, Wojtek Szymczyk, wyzwania Chin 2023, zapiski z Chin, Zapiski z Panstwa Srodka
Jak zawsze powiem – no cóż 🙂 problem polega na tym, że zawsze poznajemy Å›wiat jak nam siÄ™ go przedstawia- a przedstawia siÄ™ jak pasuje politycznie; i tu jest problem – wszyscy wykorzystujÄ… każdÄ… sytuacjÄ™ na swojÄ… korzyść- a przy wielu posuniÄ™ciach naszych decydentów rodzi siÄ™ pytanie – w czyim interesie i dla jakich korzyÅ›ci…
No bez wątpienia jak się patrzy na osiągnięcia i postęp, który się w Chinach dokonał to chapeau bas:)
Stas – jak to zwykÅ‚e mówiÄ™ i co też przyÅ›wieca moim wpisom – patrzmy, sprawdzajmy, uczmy siÄ™, jeÅ›li jest czego siÄ™ uczyć. DokÅ‚adnie to robiÄ… Chiny i nienajgorzej na tym wychodzÄ….
No u nas w polityce ciÄ…gle siÄ™ mówi o parytetach – a to kobiety , a to ciemnoskórzy- dziwne w sumie w naszych reklamach, w niektórych filmach amerykaÅ„skich także, bo jakby nie zawsze pasuje do realiów akcji filmu- ale co tam parytet, walka z dyskryminacjÄ… itd. A jak jest z udziaÅ‚em kobiet w chiÅ„skiej polityce?
Stas – no tak, liczne sÄ… memy wyÅ›miewajÄ…ce np platformÄ™ Netflix, która chcÄ…c być wyjÄ…tkowo poprawnÄ… politycznie czasami dokonuje ciekawych obsad 🙂
Co do kobiet w polityce w Chinach – ciekawe pytanie a takie lubiÄ™! 🙂
WiÄ™c tak – w chiÅ„skim ‘parlamencie’ (w Chinach to nosi nazwÄ™ Narodowe Zgromadzenie Ludowe) z obecnych 2975 czÅ‚onków 742 to kobiety (czyli ok 25%). Nie odbiega to za bardzo od naszego parlamentu, gdzie ten współczynnik wynosi jakieÅ› chyba 28%.
Nie ma natomiast kobiet na najbardziej eksponowanych stanowiskach partyjnych – ani w Politbiurze (Biuro Polityczne) – czyli 24 najważniejszych postaciach, ani w StaÅ‚ym Komitecie Biura Politycznego (top 7 z XiJinPingiem na czele).
Ciekawe zapewne jest to, że w Politbiurze po raz pierwszy od 25 lat nie będzie kobiety.
Chyba jakiÅ› wpis osobny poÅ›wiÄ™cÄ™ temu tematowi – bo w sumie ciekawy wpis może wyjść z tego! 🙂
No to czekam na ten wpis- przy mocnych ruchach feministycznych na świecie rodzi się pytanie o takie trendy w Chinach:)
No i dlaczego w tych władzach najwyższych partyjnych brak kobiet-co się zadziało , że zniknęły. Może to kontynuacja polityki eliminowania dziewczynek/kobiet?
[…] TUTAJ znajdziesz link do pierwszej czeÅ›ci artykuÅ‚u o wyzwaniach stojÄ…cych przed Chinami w 2023 roku. […]